Ürettiğimiz ne olursa olsun her eserin bir hikayesi vardır. Üreten eserini bilir, aklında defalarca
kurgulamıştır. Müzik tamam, oyuncular yerlerini almış, söylenecek sözler balonlar içinde bekliyorlar, background yavaşça hareket halinde... Yapılması gerekenlerin hepsi hazır, anlatıcı hazır. Ama ya dinleyen, müşteri, yönetmen... İşte bu noktada Storyboard, anlatılamayanı anlatmak için, hareketsizi canlandırmak için devreye girer.
Storyboard sadece sinema filmi, reklam filmi, animasyon gibi birçok sahneden oluşan çalışmalarda değil görsel üretimin olduğu her alanda sıkça başvurulan bir görsel anlatım biçimidir. Storyboard basitçe, yazarın aklındaki hikayeyi, kişilerin göreceği, duyacağı ve yapacağı şeylerin ekran ekran açıklamasıdır. Aslında teknik bir zorunluluktur.
Kimi yönetmenlerin zaman kaybı olarak nitlelendirdiği (Danny Boyle – 28.Gün’ün yönetmeni “normalde Storyboard’dan pek haz etmem. Ben olayları daha çok çekim günü planlamayı severim.”) kimi yönetmenlerin ise olmazsa olmaz dediği (Steven Spielberg, George Lucas, Alfred Hitchcock) Storyboard yinede parasının karşılığını almaya ve neler yapıldığını anlamaya çalışan müşteri için de bir vazgeçilmezdir.
Özellikle görsel efektlerin ve kamera açılarının anlatımında kullanıldığında, hem zaman, hem de para kaybını önlediği bir gerçektir. Vakitin nakit olduğu, hazırlık süreçlerinin hızla kısaldığı, sabırsız üretimlerin gerçekleştiği, elimizin kaleme nadir değdiği, mouse ile yatıp kalktığımız son dönemlerde bile storyboard hazırlamak her zaman kurtarıcı olmayı başarmış bir yöntemdir.
Storyboard ile hikâyenin tüm aşamaları anlatılır. İleride çıkabilecek sorun ya da çelişkileri önceden görmeyi sağlar ve tüm çekim ekibinin ya da animasyonu hazırlayan kişilerin neler yapılması gerektiği konusunda fikir sahibi olmalarını, aynı dili konuşmalarını sağlar.
Luke Sullivan’e (“Satan Reklam Yaratmak” adlı kitabın yazarı, Fallon Mcelligot ajansının reklam yazarı) göre Storyboard reklamın görsel haritasıdır, her karenin altında bulunan sözlerle hareketi ve dış sesin söyledigi şeyleri tanımlayan, reklamın aksiyonunu gösteren bir seri illustrasyondur.
Storyboard’ın kullanıldığı alanlar
Görsel üretimin, özellikle ardışık görüntü üretiminin olduğu her alanda Storyboard kullanılabilir. Ancak sık kullanılan alanlar aşağıdaki gibidir;
Televizyon Reklamcılığı
Filmler
Müzik Videoları
TV Programları
TV Gösterileri
Operalar
Kısa Metrajlı Filmler
Animasyon
Multimedya
Interaktif Tasarımlar
Animatics – Stealomatics - Photomatics
Çizilen kareleri taradıktan sonra ardışık olarak film haline getirme işlemine Animatics deniyor. Bu karelere ses ve müzikte eklenerek son haline getirildiğinde müşteri ya da yönetmen çekilecek filmin ya da hazırlanan animasyon hakkında çok daha net fikir sahibi olmuş oluyor. Özellikle reklam filmi gibi kısa senaryolu işlerde sıkça kullanılan Animatics’lerin iki de çeşidi var diyebiliriz. Stealomatics, hazırlanan animatics’lere alıntı müzik yada görüntülerin eklenmesiyle oluşturuluyor. Photomatics ise adı üzerinde fotoğraflardan yapılıyor. Kısaca animatics’ler için, storyboard ile final çekim arasındaki tampon bölge diyebiliriz.
Storyboard kullanmak – Bir görsel iletişim biçimi
Ajansların ve stüdyoların birçoğu storyboardsız iş yapmanın risklerinden ve storyboardın profesyonellik ile bağlantısından bahsederler. Zaten daha prodüksiyona başlamadan storyboard aşamasında iptal edilen projeler olduğunu düşünecek olursak gerekliliği konusunda şüphemiz kalmamış olur. Bir fikir, bir konsept ve sonuç arasında köprü, bir görsel iletişim biçimidir Storyboard.
Web’de kullanımı
Macromedia Flash popülaritesini arttırdıkça Web ajansları da storyboard ile tanışmaya başladılar. Kimi sitelerin 5-6 dakikalık giriş animasyonları olduğunu görüyoruz ki bu noktada storyboard olmadan bu işi başarmanın yolu pek yok gibi.
Zaten sadece konsepti geliştiren, animasyonu yapan, script’i yazan kişilerin senaryoyu anlamaları ve atılacak adımları önceden bilmeleri durumunda, bir ekip çalışması yaparak akıcı ve kaliteli bir iş çıkarmaları mümkün.
Türkiye’de ise durum biraz farklı, genelde ajanslarda tüm bu birbirinden farklı işleri bir tek kişi yapmaya çalıştığı için storyboard’a gerek yoktur, her şey o kişinin kafasındadır. Sonuç olarakta ortaya düzgün bir iş çıkmaz.
Yeni başlayanlar için Storyboard hazırlamak
Storyboard hazırlamanın temel kuralı oldukça basit; Hızlı çizmek, çok çizmek, metinde anlatılanı resimle anlatmayı başarabilmek.
Bunun dışındaki sorunlar tamamen kişinin alışkanlıkları, eğitimi, müşterinin talebi, ajansın tarzı gibi farklılık gösteren unsurlar. Çoğu illustrator kalem kağıt kullanırken, bir kısmı bu işi bilgisayarda sadece storyboard hazırlamak için tasarlanan programlarda yapıyor. Kimiside ikisini birleştirip animatics’ler hazırlıyor.
Template: Her Storyboard çizerin hendine has şanlonları vardır ki bu şablonlar tamamen storyboard’ın hangi alan için kullanıldığına göre ufak tefek farklılıklar içerir. Eğer film için hazırlanıyorsa karelerin altında konuşma, efekt, müzik gibi bilgileri yer alır. Sözsüz animasyon içinse sadece karelerin altına hareketleri yazılarak board oluşturulabilir.
Kullanılan bazı teknikler:
Storyboard hazırlanırken kullanılacak teknikler yine animasyon yada filmin hangi teknik ile hazırlanacağı ile doğru orantılı olabiliyor. Örneğin İngiltere’de Jellyfish ajansında direktör olarak çalışan Will Rockall kendilerinin 3D animasyon yapacakları zaman kesinlikle kağıt kaleme el sürmediklerini söylüyor ve ekliyor, “Tüm elementleri sonuçta 3D olarak hazırlayıp storyboardı hazırlamak zorundayız, derdimizi 2D anlatmak çoğu zaman güç olabiliyor. Board’ı yaratırken de Photoshop ve After Effects’ten yardım alıyoruz”.
İnsanların yer aldığı 3D çalışmalarda ise storyboard hazırlanırken POSER’in yeteneklerinden faydalanmak mümkün. Hazır insan modelleri var, hazır davranış biçimleri var, hatta hazır objeler var baka objelerde import edilebiliyor. Size sadece onları hareket ettirmek kalıyor ki 1 haftalık eğitimden sonra bu da mümkün görünüyor.
Storyboard hazırlayabilmek için yapmanız gerekenler
Hızlı çizmeyi öğrenin, çok düzgün ya da detaylı çizmeniz gerekmiyor, sadece çizgileriniz doğru ifadeleri ve hareketi verebilsin.
Film anatomisini öğrenin, bol film seyredin, filmi TV’de isliyorsanız TV’nin sesini kapatıp nelerden bahsedildiğini anlamaya çalışın
Konsept sahibi olun, akıcı bir storyboard hataları affetmez.
Her fırsatta animasyon izleyerek gözünüzü geliştirin
Hangi malzemeyle çalışacağınıza karar verin (Tablet, kalem, kömür vs.)
Interaktif projeler için storyboard hazırlamaya çalışın.
Başka insanlarca hazırlanmış storyboard işleri inceleyin
Yanınızda bir karalama defteri taşıyın, ne zaman ilham geleceği belli olmaz.
Sabırlı olun.
Doğaçlama yapmaktan kaçının, senaryoya her zaman sadık kalın.
Frame ve sayfa numaralarını unutun, sizin için önemli olan referans noktalarını düşünün.
Teknolojiyi inkar etmeyin, dost olun.
Storyboard hazırlarken yazı yazmayı unutun, sadece kısa başlıklar kullanın
Kullanılabilecek programlar hakkında
Storyboardınızı elle hazırladınız ve bu kareleri tarayıp renklendirmek istiyorsanız rahatlıkla Photoshop’u, Illustrator’ü, Freehand’i kullanabilirsiniz. Animaticsler için ise Final Cut ve After Effects’i tavsiye edebiliriz. İşin içine 3D giriyorsa, 3D Studio Max, Cinema 4D, Softimage XLS, Maya, Lightwave gibi geniş yelpazedeki kaliteli 3D yazılımları hizmetinizde. Poser’dan yukarıda bahsetmiştik. Bunların yanısıra hızlı storyboard hazırlayabileceğiniz kimi yazılımlardan da bahsetmek gerekirse:
Boardmaster: Animatics hazırlamak için dizayn edilmiş Boardmaster beraberinde bedeavaclip artlarla birlikte geliyor. Sadece PC kullanıcıları için üretilmiş.
Frameforge 3D Studio: Sanal bir 3D ortam sunan programda, kamera açıları, pozlanabilir karakterler ve 3D objeler hazır geliyor.
Realviz StoryViz:Görselleştirme öncesi adıyla tanıtılan programda 3D ortamda odalar, farklı konumlandırılan kişiler, kamera simulasyonları hazırlamak mümkün. En büyük eksisi sadece Win 2000/XP için olması.
Sketchbook Pro: Fiziksel karalama defterinizin yerini tutacak gerçekten kullanışlı ve hızlı bir yazılım. Özellikle wacom tablet ile kullanıldığında vazgeçilmez bir hale gelebiliyor. Kalem ve fırça çeşitleri, kullanım kolaylığı, hızlı kayıt sistemi. Bilgisayarda storyboard hazırlamak isteyenler için güzel bir seçenek.
Storyboard Artist: Bol miktarda script ve komut içeren bu program Storyboard Quick’in gelişmiş sürümü. Bu programla hareketli grafikler üretmek mümkün.
Storyboard Lite: Bir başka 3D görselleştirme öncesi program daha. Kendi backgroundunuzu ekliyorsunuz ve üzerine objeler, karakterler, kameralar ekliyebiliyorsunuz.
Storyboard Quick: Karakter, obje ve bakground kütüphanalerine sahip bu programda fotoğraflarınızı ya da clip artları da kullanabiliyorsunuz.
İnternet ve konu ile ilgili değişik yazılı kaynaklardan derlenmiştir.
kurgulamıştır. Müzik tamam, oyuncular yerlerini almış, söylenecek sözler balonlar içinde bekliyorlar, background yavaşça hareket halinde... Yapılması gerekenlerin hepsi hazır, anlatıcı hazır. Ama ya dinleyen, müşteri, yönetmen... İşte bu noktada Storyboard, anlatılamayanı anlatmak için, hareketsizi canlandırmak için devreye girer.
Storyboard sadece sinema filmi, reklam filmi, animasyon gibi birçok sahneden oluşan çalışmalarda değil görsel üretimin olduğu her alanda sıkça başvurulan bir görsel anlatım biçimidir. Storyboard basitçe, yazarın aklındaki hikayeyi, kişilerin göreceği, duyacağı ve yapacağı şeylerin ekran ekran açıklamasıdır. Aslında teknik bir zorunluluktur.
Kimi yönetmenlerin zaman kaybı olarak nitlelendirdiği (Danny Boyle – 28.Gün’ün yönetmeni “normalde Storyboard’dan pek haz etmem. Ben olayları daha çok çekim günü planlamayı severim.”) kimi yönetmenlerin ise olmazsa olmaz dediği (Steven Spielberg, George Lucas, Alfred Hitchcock) Storyboard yinede parasının karşılığını almaya ve neler yapıldığını anlamaya çalışan müşteri için de bir vazgeçilmezdir.
Özellikle görsel efektlerin ve kamera açılarının anlatımında kullanıldığında, hem zaman, hem de para kaybını önlediği bir gerçektir. Vakitin nakit olduğu, hazırlık süreçlerinin hızla kısaldığı, sabırsız üretimlerin gerçekleştiği, elimizin kaleme nadir değdiği, mouse ile yatıp kalktığımız son dönemlerde bile storyboard hazırlamak her zaman kurtarıcı olmayı başarmış bir yöntemdir.
Storyboard ile hikâyenin tüm aşamaları anlatılır. İleride çıkabilecek sorun ya da çelişkileri önceden görmeyi sağlar ve tüm çekim ekibinin ya da animasyonu hazırlayan kişilerin neler yapılması gerektiği konusunda fikir sahibi olmalarını, aynı dili konuşmalarını sağlar.
Luke Sullivan’e (“Satan Reklam Yaratmak” adlı kitabın yazarı, Fallon Mcelligot ajansının reklam yazarı) göre Storyboard reklamın görsel haritasıdır, her karenin altında bulunan sözlerle hareketi ve dış sesin söyledigi şeyleri tanımlayan, reklamın aksiyonunu gösteren bir seri illustrasyondur.
Storyboard’ın kullanıldığı alanlar
Görsel üretimin, özellikle ardışık görüntü üretiminin olduğu her alanda Storyboard kullanılabilir. Ancak sık kullanılan alanlar aşağıdaki gibidir;
Televizyon Reklamcılığı
Filmler
Müzik Videoları
TV Programları
TV Gösterileri
Operalar
Kısa Metrajlı Filmler
Animasyon
Multimedya
Interaktif Tasarımlar
Animatics – Stealomatics - Photomatics
Çizilen kareleri taradıktan sonra ardışık olarak film haline getirme işlemine Animatics deniyor. Bu karelere ses ve müzikte eklenerek son haline getirildiğinde müşteri ya da yönetmen çekilecek filmin ya da hazırlanan animasyon hakkında çok daha net fikir sahibi olmuş oluyor. Özellikle reklam filmi gibi kısa senaryolu işlerde sıkça kullanılan Animatics’lerin iki de çeşidi var diyebiliriz. Stealomatics, hazırlanan animatics’lere alıntı müzik yada görüntülerin eklenmesiyle oluşturuluyor. Photomatics ise adı üzerinde fotoğraflardan yapılıyor. Kısaca animatics’ler için, storyboard ile final çekim arasındaki tampon bölge diyebiliriz.
Storyboard kullanmak – Bir görsel iletişim biçimi
Ajansların ve stüdyoların birçoğu storyboardsız iş yapmanın risklerinden ve storyboardın profesyonellik ile bağlantısından bahsederler. Zaten daha prodüksiyona başlamadan storyboard aşamasında iptal edilen projeler olduğunu düşünecek olursak gerekliliği konusunda şüphemiz kalmamış olur. Bir fikir, bir konsept ve sonuç arasında köprü, bir görsel iletişim biçimidir Storyboard.
Web’de kullanımı
Macromedia Flash popülaritesini arttırdıkça Web ajansları da storyboard ile tanışmaya başladılar. Kimi sitelerin 5-6 dakikalık giriş animasyonları olduğunu görüyoruz ki bu noktada storyboard olmadan bu işi başarmanın yolu pek yok gibi.
Zaten sadece konsepti geliştiren, animasyonu yapan, script’i yazan kişilerin senaryoyu anlamaları ve atılacak adımları önceden bilmeleri durumunda, bir ekip çalışması yaparak akıcı ve kaliteli bir iş çıkarmaları mümkün.
Türkiye’de ise durum biraz farklı, genelde ajanslarda tüm bu birbirinden farklı işleri bir tek kişi yapmaya çalıştığı için storyboard’a gerek yoktur, her şey o kişinin kafasındadır. Sonuç olarakta ortaya düzgün bir iş çıkmaz.
Yeni başlayanlar için Storyboard hazırlamak
Storyboard hazırlamanın temel kuralı oldukça basit; Hızlı çizmek, çok çizmek, metinde anlatılanı resimle anlatmayı başarabilmek.
Bunun dışındaki sorunlar tamamen kişinin alışkanlıkları, eğitimi, müşterinin talebi, ajansın tarzı gibi farklılık gösteren unsurlar. Çoğu illustrator kalem kağıt kullanırken, bir kısmı bu işi bilgisayarda sadece storyboard hazırlamak için tasarlanan programlarda yapıyor. Kimiside ikisini birleştirip animatics’ler hazırlıyor.
Template: Her Storyboard çizerin hendine has şanlonları vardır ki bu şablonlar tamamen storyboard’ın hangi alan için kullanıldığına göre ufak tefek farklılıklar içerir. Eğer film için hazırlanıyorsa karelerin altında konuşma, efekt, müzik gibi bilgileri yer alır. Sözsüz animasyon içinse sadece karelerin altına hareketleri yazılarak board oluşturulabilir.
Kullanılan bazı teknikler:
Storyboard hazırlanırken kullanılacak teknikler yine animasyon yada filmin hangi teknik ile hazırlanacağı ile doğru orantılı olabiliyor. Örneğin İngiltere’de Jellyfish ajansında direktör olarak çalışan Will Rockall kendilerinin 3D animasyon yapacakları zaman kesinlikle kağıt kaleme el sürmediklerini söylüyor ve ekliyor, “Tüm elementleri sonuçta 3D olarak hazırlayıp storyboardı hazırlamak zorundayız, derdimizi 2D anlatmak çoğu zaman güç olabiliyor. Board’ı yaratırken de Photoshop ve After Effects’ten yardım alıyoruz”.
İnsanların yer aldığı 3D çalışmalarda ise storyboard hazırlanırken POSER’in yeteneklerinden faydalanmak mümkün. Hazır insan modelleri var, hazır davranış biçimleri var, hatta hazır objeler var baka objelerde import edilebiliyor. Size sadece onları hareket ettirmek kalıyor ki 1 haftalık eğitimden sonra bu da mümkün görünüyor.
Storyboard hazırlayabilmek için yapmanız gerekenler
Hızlı çizmeyi öğrenin, çok düzgün ya da detaylı çizmeniz gerekmiyor, sadece çizgileriniz doğru ifadeleri ve hareketi verebilsin.
Film anatomisini öğrenin, bol film seyredin, filmi TV’de isliyorsanız TV’nin sesini kapatıp nelerden bahsedildiğini anlamaya çalışın
Konsept sahibi olun, akıcı bir storyboard hataları affetmez.
Her fırsatta animasyon izleyerek gözünüzü geliştirin
Hangi malzemeyle çalışacağınıza karar verin (Tablet, kalem, kömür vs.)
Interaktif projeler için storyboard hazırlamaya çalışın.
Başka insanlarca hazırlanmış storyboard işleri inceleyin
Yanınızda bir karalama defteri taşıyın, ne zaman ilham geleceği belli olmaz.
Sabırlı olun.
Doğaçlama yapmaktan kaçının, senaryoya her zaman sadık kalın.
Frame ve sayfa numaralarını unutun, sizin için önemli olan referans noktalarını düşünün.
Teknolojiyi inkar etmeyin, dost olun.
Storyboard hazırlarken yazı yazmayı unutun, sadece kısa başlıklar kullanın
Kullanılabilecek programlar hakkında
Storyboardınızı elle hazırladınız ve bu kareleri tarayıp renklendirmek istiyorsanız rahatlıkla Photoshop’u, Illustrator’ü, Freehand’i kullanabilirsiniz. Animaticsler için ise Final Cut ve After Effects’i tavsiye edebiliriz. İşin içine 3D giriyorsa, 3D Studio Max, Cinema 4D, Softimage XLS, Maya, Lightwave gibi geniş yelpazedeki kaliteli 3D yazılımları hizmetinizde. Poser’dan yukarıda bahsetmiştik. Bunların yanısıra hızlı storyboard hazırlayabileceğiniz kimi yazılımlardan da bahsetmek gerekirse:
Boardmaster: Animatics hazırlamak için dizayn edilmiş Boardmaster beraberinde bedeavaclip artlarla birlikte geliyor. Sadece PC kullanıcıları için üretilmiş.
Frameforge 3D Studio: Sanal bir 3D ortam sunan programda, kamera açıları, pozlanabilir karakterler ve 3D objeler hazır geliyor.
Realviz StoryViz:Görselleştirme öncesi adıyla tanıtılan programda 3D ortamda odalar, farklı konumlandırılan kişiler, kamera simulasyonları hazırlamak mümkün. En büyük eksisi sadece Win 2000/XP için olması.
Sketchbook Pro: Fiziksel karalama defterinizin yerini tutacak gerçekten kullanışlı ve hızlı bir yazılım. Özellikle wacom tablet ile kullanıldığında vazgeçilmez bir hale gelebiliyor. Kalem ve fırça çeşitleri, kullanım kolaylığı, hızlı kayıt sistemi. Bilgisayarda storyboard hazırlamak isteyenler için güzel bir seçenek.
Storyboard Artist: Bol miktarda script ve komut içeren bu program Storyboard Quick’in gelişmiş sürümü. Bu programla hareketli grafikler üretmek mümkün.
Storyboard Lite: Bir başka 3D görselleştirme öncesi program daha. Kendi backgroundunuzu ekliyorsunuz ve üzerine objeler, karakterler, kameralar ekliyebiliyorsunuz.
Storyboard Quick: Karakter, obje ve bakground kütüphanalerine sahip bu programda fotoğraflarınızı ya da clip artları da kullanabiliyorsunuz.
İnternet ve konu ile ilgili değişik yazılı kaynaklardan derlenmiştir.